(بسم الله الرحمن الرحیم)

نفس خویش را در عبادت فریب ده (همان‌گونه که اطفال را با وعده وعیدها به خیر و صلاح می‌کشانند) و با آن مدارا کن و مجبورش مساز و در وقت فراغت و نشاط او را به‌کارگیر، مگر در واجبات که چاره‌ای از انجام آن و پی‌گیری آن در وقت آن نیست.

نامه‌ای از امیرالمؤمنین علی (ع) به همه عالمان دینی

یکی از سنت‌های زیبا و سودمند که در گذشته بیش‌تر مورد توجه بود، سنت توحید و رهنمودهای چاره‌ساز به صورت مکاتبه و نامه است که بزرگان، برای ره‌جویان در موقع نیاز و یا به درخواست آنان، بیان می‌کرده‌اند. این نوشته‌های مهم نقش ماندگاری برای مخاطب و آیندگان در پیمودن راه سعادت دارد.....

(بسم الله الرحمن الرحیم)

روزی مردم در مسجد بحث می‌کردند که کدام حرف در عربی از همه بیشتر در گفتار است؟ معلوم شد حرف «الف» از همه بیشتر است و هیچکس نمی‌تواند کلامی بگوید که الف در آن نباشد. علی (ع) آنجا بود و بی‌درنگ این خطبه را گفت. علی (ع) خطبه دیگری بدون نقطه نیز دارد که در اینجا به آن اشاره شد.

خطبه بدون الف

حَمِدتُ مَن عَظُمَت مِنَّتُهُ، وَ سَبَغَت نِعمَتُهُ، وَ سَبَقَت رَحمَتُهُ، وَ تَمَّت کَلِمَتُهُ، وَ نَفَذَت مَشیَّتُهُ، وَ

بَلَغَت حُجَّتُهُ، و عَدَلَت قَضیَّتُهُ، وَ حَمِدتُ حَمدَ مُقِرٍّ بِرُبوبیَّتِهِ، مُتَخَضِّعٍ لِعُبودیَ

ّتِهِ، مُتَنَصِّلٍ مِن

خَطیئتِهِ، مُعتَرِفٍ بِتَوحیَدِهِ، مُستَعیذٍ مِن وَعیدِهِ، مُؤَمِّلٍ مِن رَبِّهِ مَغفِرَةً تُنجیهِ، یَومَ یُشغَلُ عَن

فَصیلَتِهِ وَ بَنیهِ، وَ نَستَعینُهُ، وَ نَستَرشِدُهُ، وَ نُؤمِنُ بِهِ، وَ نَتَوَکَّلُ عَلَیهِ، وَ شَهِدتُ لَهُ بِضَمیرٍ

مُخلِصٍ موقِنٍ، وَ فَرَّدَتُهُ تَفریدَ مُؤمِنٍ مُتقِنٍ، وَ وَحَّدَتُهُ تَوحیدَ عَبدٍ مُذعِنٍ لَیسَ لَهُ شَریکٌ فی

مُلکِهِ، وَ لَم یَکُن لَهُ وَلیٌّ فی صُنعِهِ، جَلَّ عَن مُشیرٍ وَ وَزیرٍ، وَ تَنَزَّهَ عَن مِثلٍ وَ نَظیرٍ، عَلِمَ

فَسَتَرَ، وَ بَطَنَ فَخَبَرَ، وَ مَلَکَ، فَقَهَرَ، وَعُصیَ فَغَفَرَ، وَ عُبِدَ فَشَکَرَ، وَ حَکَمَ فَعَدَلَ، وَ تَکَرَّمَ وَ

تَفَضَّلَ، لَم یَزَل وَ لَم یَزولَ، وَ لیسَ کَمِثلِهِ شَیءٌ، وَهُوَ قَبلَ کُلِّ شَیءٍ وَ بَعدَ کُلِّ شَیءٍ، رَبٌّ

مُتَفَرِّدٌ بِعِزَّتِهِ، مَتَمَلِّکٌ بِقُوَّتِهِ، مُتَقَدِّسٌ بِعُلُوِّهِ، مُتَکَبِّرٌ بِسُمُوِّهِ لَیسَ یُدرِکُهُ بَصَرٌ، وَ لَم یُحِط بِهِ

نَظَرٌ، قَویٌ، مَنیعٌ، بَصیرٌ، سَمیعٌ، علیٌّ، حَکیمٌ، رَئوفٌ، رَحیمٌ، عَزیزٌ، عَلیمٌ، عَجَزَ فی وَصفِهِ

مَن یَصِفُهُ، وَ ضَلَّ فی نَعتِهِ مَن یَعرِفُهُ، قَرُبَ فَبَعُدَ، وَ بَعُدَ فَقَرُبَ، یُجیبُ دَعوَةَ مَن یَدعوهُ، وَ

الگوی انسان کامل

آن کس که در عیب خود بنگرد ، از عیب جویی دیگران باز ماند و کسی که به روزی خدا خشنود باشد ، بر آنچه از دست رود اندوهگین نباشد ، و کسی که شمشیر ستم بر کشد با آن کشته شود ، و آن کس که در کارها خود را به رنج اندازد خود را هلاک سازد ، و هر کس خود را در گرداب های بلا افکند غرق گردد ، و هرکس به جاهای بدنام قدم گذاشت متهم گردید، وکسی که زیاد سخن می گوید زیاد هم اشتباه دارد ، و هر کس که بسیار اشتباه کرد ، شرم و حیا او اندک است ، وآن که شرم او اندک ، پرهیزکاری او نیز اندک خواهد بود ، وکسی که پرهیزکاری او اندک است دلش مرده، وآن که دلش مرده باشد در آتش جهنم سقوط خواهد کرد ، وآن کس که زشتی های مردم را بنگرد و آن را زشت بشمارد ، سپس همان زشتی ها را مر تکب شود پس او احمق واقعی است . قناعت مالی است که پایان نیابد ، و آن کس که فراوان به یاد مرگ باشد در دنیا به اندک چیزی خشنود است و هر کس بداند که گفتار او نیز از اعمال او به حساب می آید جز به ضرورت سخن نگوید